Piwa Brytyjskie

Piwowarstwo na Wyspach Brytyjskich ma długą i bogatą historię, a brytyjskie style piwne są niezwykle charakterystyczne, zróżnicowane i cenione na całym świecie. Piwa te odznaczają się niepowtarzalnym smakiem i aromatem, a tradycyjne techniki ich warzenia przetrwały wieki i są wykorzystywane do dziś.

Piwa brytyjskie są ściśle powiązane z kulturą, tradycjami oraz rozwojem społecznym tego regionu. Odgrywały one i nadal odgrywają istotną rolę w codziennym życiu Brytyjczyków, stanowiąc nie tylko popularny napój, ale także element społeczny, religijny i ekonomiczny.

Pierwsze ślady produkcji piwa na terenach Wysp Brytyjskich datowane są na czasy starożytne, kiedy to Rzymianie przywieźli ze sobą sztukę warzenia piwa na te tereny. W średniowieczu, podobnie do kontynentalnej Europy, piwo stało się popularnym napojem wśród wszystkich warstw społecznych, a produkcja piwa była prowadzona głównie przez małe browary domowe oraz klasztory.

W XIV wieku piwo zaczęło być warzone w większych ilościach, a rozkwit piwowarstwa przypadał na wieki XVI i XVII. Wtedy to powstały pierwsze komercyjne browary, a piwo stało się ważnym produktem handlowym Imperium Brytyjskiego. W XVIII i XIX wieku piwowarstwo Wielkiej Brytanii przeszło kolejne zmiany, w tym rewolucję przemysłową, która przyczyniła się do większego zapotrzebowania na piwo, rozwoju nowoczesnych technik warzenia oraz powstania licznych lokalnych browarów.

W XX wieku brytyjskie piwowarstwo musiało stawić czoło wielu wyzwaniom, takim jak kryzysy ekonomiczne, zmiany w przepisach dotyczących produkcji tego napoju oraz konsolidacja rynku browarniczego. Mimo to, brytyjskie piwo zachowało swoją wyjątkową tożsamość i jakość, przyciągając miłośników z całego świata. Co warte podkreślenia, klasyczne piwowarstwo w Wielkiej Brytani oparło się dominacji piw dolnej fermentacji – lagerów, zachowując wyjątkową różnorodność piw typu ale, czyli górnej fermentacji.

Dziś brytyjskie piwa cieszą się dużym uznaniem, a tradycyjne receptury oraz techniki warzenia są wykorzystywane przez współczesnych piwowarów, w tym piwowarów rzemieślniczych, którzy stale eksperymentują i rozwijają nowe wariacje na temat brytyjskich stylów.

Jednym z podstawowych stylów piw brytyjskich jest Mild. Styl ten, którego nazwa znaczy “miękki, łagodny”, jest jednym z najbardziej popularnych stylów piwowarskich tego rejonu. Charakteryzuje go miedziana barwa, przyjemna słodowość, lekkość oraz łagodna goryczka. Takim piwem Browaru Trzech Kumpli jest Relic. Z kolei Bitter jest nieco mocniejszą, intensywniejszą w smaku oraz bardziej goryczkową odmianą klasycznego brytyjskiego ale’a. W ofercie Browaru Trzech Kumpli przedstawicielem tego podejścia jest Rusty.

Innym z podstawowych stylów brytyjskich jest piwo typu Porter, którego nazwa pochodzi od angielskiego słowa “porter”, które oznaczało pracownika portowego. Było to piwo ciemne, lekkie i chętnie pite przez robotników w lokalnych pubach, dzisiaj już mniej popularne, choć nadal warzone. Ten styl to również przodek popularnego w Polsce stylu – Porteru Bałtyckiego. Intensywniejszą i ciemniejszą wersją Porteru było piwo nazywane Stout, co dosłownie oznaczało gruby, a w kontekście piwa – mocniejszy. Od swojego pojawienia się na początku XIX wieku, Stout stał się jednym z najbardziej znanych i popularnych stylów piwa brytyjskiego. Jest bardziej intensywny i pełniejszy niż Porter, z wyraźniejszymi nutami palonymi i kawowym. Istnieje wiele odmian tego stylu, które różnią się mocą, intensywnością oraz użytymi dodatkami. 

W ofercie Browaru Trzech Kumpli znajdziemy kilka interpretacji stylu Stout. Klasycznym podejściem do niego jest Wheeler, czyli Irish Dry Stout – lekkie, wytrawne i niesamowicie pijalne piwo z charakterystycznymi nutami palonego słodu. Łagodniejszą odmianą Stoutu jest Oaty. Jest to Stout Owsiany (Oatmeal Stout), który charakteryzuje się dodatkiem płatków owsianych, co sprawia, że piwo jest bardziej aksamitne, gładkie i odrobinę mniej wytrawne. Nesta to z kolei przedstawiciel stylu Extra Special Stout (ESB), czyli mocniejszej wersji Stoutu. Ciekawą interpretacją jest także Brew Note, czyli American Stout. Jest to styl, w którym używa się sporej ilości aromatycznych odmian chmielu, co sprawia, że piwo jest zdecydowanie bardziej chmielowe i goryczkowe. Z kolei Nitro Wheat Cocoa Stout to bardzo pełny Stout z dodatkiem kruszonych ziaren kakaowca, które podkreślają nuty czekoladowe.

Kolejny styl, który powstał na bazie Stoutu, to jego wzmocniona wersja – Imperial Stout, która była eksportowana do zimniejszych rejonów Europy. To ciemne, mocne (powyżej 10% alk.), intensywne i rozgrzewające piwo. W ofercie Browaru Trzech Kumpli reprezentantem tego stylu jest Idiota. Imperial Stout, ze względu na swoją moc i intensywność, idealnie nadaje się do leżakowania w beczkach po destylatach. Proces ten nadaje piwu dodatkowej złożoności oraz charakteru konkretnego destylatu. Igrok to wersja leżakowana w beczkach po bourbonie, a Bies był leżakowany w beczkach po karaibskim rumie. 

Innym brytyjskim stylem, który charakteryzuje się dużą zawartością alkoholu jest Barley Wine, co dosłownie oznacza wino jęczmienne. Styl ten cechuje się intensywnymi aromatami owocowymi, słodowymi i karmelowymi, z wyraźną słodyczą i rozgrzewającym alkoholem. Jest to piwo degustacyjne, które doskonale nadaje się do leżakowania. Przedstawicielem tego stylu w ofercie Browaru Trzech Kumpli jest William.

Warto również podkreślić, że z Wysp Brytyjskich wywodzi się sztandarowy styl piwnej rewolucji – India Pale Ale. Sama nazwa prawdopodobnie pochodzi od procesu transportu piwa do największej brytyjskiej kolonii, Indii, gdzie było ono eksportowana dla brytyjskich żołnierzy i kolonistów. Tradycyjnie India Pale Ale było piwem o wyższej zawartości alkoholu, intensywnie chmielonym, co dawało mu charakterystyczną goryczkę. Ta specyfika miała zapewnić piwu większą odporność na zepsucie podczas transportu przez morze. W XX wieku styl ten zaczął tracić na popularności aż do momentu, kiedy zaczęto eksperymentować z nowymi odmianami chmielu i technikami warzenia. Powstały wtedy nowe warianty India Pale Ale, takie jak American IPA, West Coast IPA, Double IPA czy Black IPA, które stały się zdecydowanie bardziej popularne niż tradycyjne brytyjskie podejście.

Jak widać, brytyjskie piwa są niezwykle zróżnicowane i przyciągają zarówno doświadczonych entuzjastów piwa, jak i początkujących odkrywców. Dzięki swojej długiej historii, tradycji i doskonałej jakości miały one istotny wpływ na wygląd dzisiejszej sceny piwowarskiej na świecie i mają swoje stałe miejsce w światowej kulturze piwnej.